De Limburgse natuur: Vroeger
Maak een reis door de tijd. Langs tropische moerassen van 320 miljoen jaar geleden en langs de ondiepe, subtropische Krijtzee met mosasauriërs die Zuid-Limburg tussen 70 en 66 miljoen jaar geleden overspoelde.
Mosasauriërs
Mosasauriërs
Aan het eind van het Krijt leefden in zee reusachtige roofreptielen: de mosasauriërs. Uit de Maastrichtse krijtkalksteen kennen we de fossielen van vijf soorten mosasauriërs. 65 miljoen jaar geleden stierven ze allemaal uit, maar tot die tijd waren het de onbetwiste heersers van de zee.
Bèr
De mosasaurus met de allergrootste bek, Prognathodon saturator, kennen we beter bij zijn Maastrichtse bijnaam “Bèr”. Het fossiel was zo groot dat het niet in het museum paste, en daarom heeft het 6000 kilo zware blok een eigen glazen huis in de museumtuin gekregen.
Lars
Een 14-jarig jochie uit het Brabantse Rijkevoort (bij Boxmeer), mocht op 18 april 2015 met zijn vader fossielen gaan zoeken in de toen nog actieve ENCI-groeve in Maastricht. Toen stuitte hij opeens op resten van een mosasauriërskelet! Dat klinkt toch als een gaaf jongensboek?
Carlo
Op een vroege ochtend in september 2012 haalde ENCI-kraanmachinist Carlo Brauer nietsvermoedend de grote bak van zijn machine naar boven. De laagstaande zon deed een aantal tanden glinsteren - in een flits realiseerde hij zich dat dit wat bijzonders was.
Kris
‘KRIS’ is tot nog toe de enige mosasauriër die naar een vrouw is vernoemd Kristine Mariën.
Zij vond onderdelen van het skelet van een kleinere soort, Plioplatecarpus marshi, die zich vooral tegoed deed aan vissen en inktvissen in de ondiepe, subtropische zee die Noord-West Europa overspoelde in het Laat-Krijt.
Andere fossielen
Fossielen van vogels
Fossielen van vogels, oftewel vliegende dino’s, zijn erg zeldzaam in de kalkstenen van de Sint-Pietersberg en omgeving. Toch vonden Nederlandse amateurpaleontologen Rudi Dortangs en Maarten van Dinther er twee bij Eben Emael.
Ammonieten
Ammonieten zijn prachtige gekrulde ‘slakkenhuis’ fossielen.
Het gids- of index fossiel voor het Maastrichtien is de ammoniet Pachydiscus neubergicus. Tot 2001 was deze soort niet bekend van de Sint-Pietersberg, totdat Roland Meuris dit exemplaar vond in de diepste put van de voormalige ENCI-groeve. Een supervondst, dus!
Zeeschildpadden
Allopleuron hofmanni, het zogenaamde Atheneumexemplaar dat in de ondergrondse gangenstelsels bij Neercanne is gevonden, behoort tot de best bewaarde exemplaren van deze soort, inclusief de schedel.
Reuzenbevers
Ooit leefden er echte reuzenbevers in Nederland! Ongeveer twee miljoen jaren geleden, brachten deze dieren hun tijd door in de omgeving van het tegenwoordige Tegelen bij Venlo. In kleilagen uit het ijstijdvak werden een heleboel skeletresten van deze bever gevonden.
Een reis door de tijd
Schuivende continenten
De aarde is continu in beweging. Continenten schuiven en botsen tegen elkaar, en de zeespiegel stijgt en daalt. Die onrust gaat ook aan Limburg niet ongemerkt voorbij. Het hoogst gelegen stukje Nederland stond in het verleden regelmatig onder water. Ontdek zelf de veranderingen in zeeniveau met de interactieve 4D-globe.
Vuursteen en mergel
Daal af in een vuursteenmijn en in een ondergrondse kalksteengroeve! In de nagebouwde ondergrondse mijnen is te zien (en te horen) hoe in het verleden vuursteen werd gedolven en mergelbouwsteen werd gewonnen.
De Nederlandse Dino
Tussen de resten van alle fossiele zeedieren vinden we heel af en toe een stukje van een landdier: een afgekloven stukje dinosaurusbot. Het Natuurhistorisch Museum Maastricht heeft de grootste verzameling Nederlandse dinosaurusbotten... een handjevol! Toch kon op basis van die paar kleine botjes een compleet skelet gereconstrueerd worden.
Fossiele schatten
Ben je geïnteresseerd in fossielen? Dan ben je bij onze Fossiele Schatten aan het juiste adres. Onze paleontoloog Dr. John W.M. Jagt neemt je mee op onderzoek.
John beantwoordt vragen die hij regelmatig in het museum van bezoekers krijgt. Daarbij geeft hij interessante links naar wetenschappelijke artikelen, zodat je nog veel meer kunt leren.